EEG Biofeedback
W mojej pracowni stosuję nowoczesną metodę leczenia oraz treningu pracy mózgu. Została ona opracowana przez naukowców z ośrodka szkolenia astronautów w NASA w USA, którzy narażeni byli na stres i miewali problemy z koncentracją. Dziś dostępny jest dla wszystkich którzy chcą poprawić właśnie koncentrację, pamięć, oraz działa relaksująco i odstresowująco.
Metoda EEG Biofeedback stosowana jest z powodzeniem w USA a teraz i w Europie. Metoda ta pozwala zwiększyć szybkość myślenia, kreatywność i pamięć o 25-30%, poprawia nastrój i samoocenę, polepsza sen. Jest to metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania naszego mózgu ponieważ korzysta z tzw. neuroplastyczności mózgu. Oznacza to, że mózg nie tylko zapamiętuje prawidłowy stan psychofizjologiczny naszego organizmu, ale także tworzy nowe struktury nerwowe uczestniczące w tworzeniu prawidłowej postawy, dzięki czemu łatwiej ją ponownie osiągnąć. W tym samym czasie komórki nerwowe nieuczestniczące w tej postawie zanikają jako te, z których mózg nie korzysta. Odpowiednio motywowany mózg ludzki zdolny jest do wyuczenia się pewnego wzorca pracy. Trening EEG Biofeedback wykorzystuje to, że mózg w ramach swojej aktywności wytwarza fale. Fale następnie są rejestrowane przez aparat EEG, a ich zapis, osoba ćwicząca widzi na ekranie, pod postacią gry/ animacji, którą steruje korygując nieprawidłowy wzorzec wytwarzany przez własny mózg.
Fale, które wytwarza ludzki mózg to delta, theta, alfa i beta (wśród nich beta 1, beta 2 i SMR). Zapis fal zmienia się w zależności od tego, czy śpimy, czy czuwamy i zależy od emocji, samopoczucia czy zmęczenia. W ciągu dnia przeważają fale o wysokiej częstotliwości beta 1 beta 2 i SMR. W tym stanie organizm zużywa więcej energii, niż może wytworzyć, dlatego wieczorem potrzebuje wypoczynku. Beta 1 wzrastają przy pracy umysłowej, beta 2 w stresie.
Wysokie częstotliwości fal beta pojawiają się, gdy przeżywamy emocje, mamy tremę, doświadczamy napięć, lęków. Fale delta i theta to fale o niskiej częstotliwości, które dominują we śnie. Fale theta mózg wytwarza w stanie medytacji, relaksacji i w głębokiej hipnozie. W momencie zasypiania i tuż po przebudzeniu dominują fale alfa. Mózg jest wtedy w stanie głębokiego relaksu, doskonale przyswaja informacje. Organizm zużywa tyle samo energii, ile produkuje.
Biofeedback uczy, jak osiągnąć optymalne stany alfa i theta. Ciało jest wtedy zrelaksowane, ale mózg maksymalnie skoncentrowany. Treningi neurofeedbacku ( biofeedback) informują osobę trenującą o zmianach stanu fizjologicznego jej mózgu. Pozwala to wpływać na te funkcje organizmu, która normalnie nie podlegają świadomej kontroli. Poprawia koncentrację, szybkość myślenia, pamięć. Do ważnych zalet tej terapii zaliczyć można fakt, że zdecydowanie wpływa na kreatywność, ułatwia naukę i przyswajanie wiedzy, a także organizację pracy, umiejętność podejmowania optymalnych decyzji przy równoczesnym wewnętrznym wyciszeniu i relaksacji.
Osoba, która jest poddawana treningowi uczy się jak zmieniać pozytywnie wzorzec wytwarzanych fal mózgu – wzmacniać pożądane, a hamować niepożądane fale.
Wzmacniamy fale sprzyjające m.in.:
• koncentracji • relaksacji • panowaniu nad emocjami
Wyciszamy fale które odpowiadają za:
• niepokój • stres • rozproszenie uwagi • zaburzenia snu
Czy trening jest bezpieczny?
Jak wykazały badania naukowe jego efekty są długotrwałe i nie wywołują skutków ubocznych. Jest to metoda całkowicie bezpieczna, bezinwazyjna a aparatura umożliwia stałe śledzenie zapisu fal mózgowych pacjenta informujących o ich aktualnym stanie, co obrazowane jest w formie videogry.
Dla kogo przeznaczone są treningi:
Dla kogo przeznaczone są treningi:
- Dzieci
- Młodzież
- Dorośli
- Seniorzy
Badania naukowe wykazują, iż terapia EEG Biofeedback daje najlepsze efekty w takich zaburzeniach jak:
- zaburzenia emocjonalne (lęki, natręctwa, tiki, depresja, agresja czy labilność emocjonalna),
- zaburzenia snu (bezsenność),
- opóźnienia rozwoju oraz upośledzenia lekkiego i średniego stopnia (zwiększanie ilorazu inteligencji),
- zaburzenia psychosomatyczne o podłożu stresogennym,
- zaburzenia uwagi, koncentracji,
- nadpobudliwość psychoruchowa, agresja (zespoły ADHD, ADD),
- problemy szkolne (gorsze wyniki w nauce, dysleksja, dysgrafia itp),
- autyzm,
- przewlekłe bóle głowy i migreny,
- zespołe chronicznego zmęczenia,
- zaburzenia przyjmowania pokarmów (bulimia , anoreksja),
- w rehabilitacji po urazach, udarach, napadach padaczkowych
- moczenie nocne,
- uzależnienia.
EEG biofeedback polecany jest również dla osób zdrowych:
- osobom, których praca wiąże się z nadmiernym stresem, dużą odpowiedzialnością, koniecznością podejmowania szybkich decyzji (biznesmeni, policjanci, strażacy, żołnierze , pracownicy służby zdrowia m.in. ratownicy medyczni, ),
- osobom pracującym twórczo (artyści, dziennikarze),
- osobom uprawiającym sport wyczynowo, w celu zwiększenia motywacji do osiągania sukcesów, zmniejszenia napięcia, poprawy w zakresie zwiększenia koncentracji niezbędnej w momentach kluczowych (np. przy starcie).
- osobom mającym problem, ze zrelaksowaniem się.
- DLA UCZNIÓW I STUDENTÓW ( przed egzaminami, pomoc w zapamiętaniu dużej ilości materiału
Przebieg treningu
Treningi metodą EEG- Biofeedback prowadzone są przy zastosowaniu kodera ProComp Infiniti (certyfikat ISO i certyfikat medyczny CE) oraz oprogramowania BioGraph Infiniti firmy Thought Technology.
Sesja EEG Biofeedback trwa ok 1h, w tym sam trening ok. 45min. resztę zajmuje przygotowanie do treningu. Zaleca się od 1-3 treningów w tygodniu . Terapia obejmuje zwykle 15-20 sesji, możemy wtedy zaobserwować zmiany w zachowaniu np. poprawę uwagi, zmniejszenie impulsywności. W bardziej złożonych problemach np. ADHD będzie to ok.40-60sesji. Czas trwania i ilość treningów zależy od wieku trenującego oraz wielkości problemu, z którym się zmaga.
Terapeuta zakłada trenowanemu na głowę dwie lub więcej elektrod oraz dwie elektrody uszne, które przekazują sygnały z mózgu do monitora terapeuty.
Na swoim monitorze trenujący widzi te sygnały w postaci wideogry lub animacji (np.samochód, samolot, piłkę). Stara się spełnić założenia gry wyłącznie poprzez „własne myśli”, bez użycia klawiatury czy myszki.
Przez cały czas otrzymuje informację zwrotną o stanie – gra się udaje, otrzymuje punkty kiedy wzrasta aktywność mózgu w pożądanym paśmie częstotliwości. Kiedy wzrasta aktywność w paśmie niepożądanym – nie dostaje punktów, gra się nie udaje.W ten sposób trenujący wie, kiedy jest dobrze skoncentrowany a kiedy nie. Trenujący widzi czynność bioelektryczną swojego mózgu pod postacią np. samochodu, samolotu, bądź piłki, którymi kieruje (bez klawiatury) poprzez odpowiednią koncentrację umysłu na wykonywanym zadaniu.
Terapeuta przy pomocy operatywnego warunkowania stymuluje pożądane i hamuje niepożądane pasma fal mózgowych, zależnie od klinicznych objawów i wzorców EEG, ocenionego przed i w czasie treningu. Podczas treningu terapeuta dostraja pożądane parametry fal mózgowych pacjenta, stymulując powstawanie nowych korzystnych wzorców lub hamując te niewłaściwe.
Cele/korzyści treningów:
- lepsza koncentracja,
- lepsza pamięć i uwaga,
- łatwiejsze podejmowanie decyzji,
- wzrost kreatywności,
- szybsze uczenie się,
- większa odporność na stres,
- zwiększenie pewności siebie / asertywności,
- poprawa samopoczucia,
- głębszy i łatwiej osiągalny relaks,
- zahamowanie lęków, tremy,
- lepsza integracja umysłu i ciała,
- lepsza samokontrola,
- i inne,
Uczniom i studentom gwarantują poprawę:
- w uodpornieniu na stres
- ćwiczą koncentrację, uwagę
- uczą pewności i wiary w siebie
- uczą panowania nad emocjami oraz poprawiają samoocenę
- w szybkości uczenia się, zapamiętywaniu i przypominania sobie materiału
- zmniejszają ilość popełnianych błędów
- w polepszeniu motoryki
- skracaniu czasu reakcji
- w sprawnym podejmowaniu decyzji i dobrej organizacji
- w zmniejszeniu tremy (np. przed wystąpieniami publicznymi czy ważnymi rozmowami)
- w zmniejszeniu napięcia emocjonalnego
- w osiąganiu stanu relaksu i dobrego samopoczucia
- zapobiegają wypaleniu zawodowemu
- wzrostu produktywności i kreatywności
Historia metody
- Pod koniec lat 60. M. Barry Sterman wraz ze współpracownikami (w tym polską uczoną Wandą Wyrwicką) przeprowadził jedne z najważniejszych eksperymentów w dziedzinie neurofeedbacku. Sterman został poproszony przez NASA do zbadania wpływu hydrazyny (toksyczna substancja wchodząca w skład paliwa rakietowego) na ludzi w związku z tym, iż pracownicy sił powietrznych przy kontakcie z ową substancją dostawali napadów padaczkowych. W badaniu trenowano koty do zwiększonego wytwarzania rytmu SMR (12-15Hz) zlokalizowanego w rejonie kory czuciowo- ruchowej. Spośród 50 kotów, które wzięły udział w eksperymencie, u 10 trenowano rytm SMR i tylko one nie dostały napadu po kontakcie z toksyczną cieczą.
W badaniach, z udziałem ludzi, Sterman stwierdził, że trening SMR w okolicy czuciowo-ruchowej wpływa nie tylko na zmniejszenie częstotliwości napadów padaczkowych, ale również stabilizująco również na wiele innych obszarów mózgu. Od tamtych lat trening mózgu, zapoczątkowany przez badania dr Stermana, wszedł na stałe, do programu ćwiczeń astronautów. - Kilka lat później Sterman trenował rytm SMR u cierpiącej na epilepsję Mary Fairbanks. Po 3 miesiącach treningów aktywność napadowa została znacznie zredukowana na tyle, że Mary mogła uzyskać prawo jazdy, co wcześniej było niemożliwe. Trening SMR związany z wyciszeniem motorycznymi jest stosowany (z bardzo dobrymi rezultatami) również w przypadku leczenia ADHD. Pionierem tego podejścia jest Joel Lubar, jeden z kluczowych badaczy w dziedzinie uwagi, uczenia i EEG.